Zespół Barakata ( Barakat syndrome, HDR syndrome)

Rzadka choroba uwarunkowana genetycznie. Zespół HDR jest spowodowany głównie mutacjami w GATA3 zlokalizowanym na chromosomie 10p (10p14). Jednakże, ponieważ defekty GATA3 nie zostały wykryte u wszystkich zgłoszonych pacjentów, możliwa jest obecność innych powiązanych defektów genów.  Dokładna częstość występowania nie jest znana, ale uważa się, że choroba jest bardzo rzadka. Po raz pierwszy została zgłoszona w 1977 przez Barakata i in. Świadomość kliniczna tego zespołu prawdopodobnie zwiększy liczbę diagnozowanych pacjentów. Zespół Barakata może wystąpić w każdym wieku. Jednak konkretne objawy i nasilenie mogą się różnić.

Nieprawidłowy gen może być dziedziczony od któregokolwiek z rodziców lub może być wynikiem nowej mutacji u chorego. Ryzyko przekazania nieprawidłowego genu z chorego rodzica potomstwu wynosi 50% dla każdej ciąży. Ryzyko jest takie samo dla mężczyzn i kobiet.

Objawy

Pacjenci mogą wykazywać objawy związane z niskim poziomem wapnia we krwi (hipokalcemia), takie jak osłabienie mięśni, tężyczka i drgawki, niedoczynnością przytarczyc, lub objawy związane z chorobą nerek. Takie, jak białkomocz, krwiomocz i zespół nerczycowy. Głuchota może być objawem objawowym lub może być wykryta podczas rutynowego badania słuchu. Ubytek słuchu jest zwykle obustronny (ale może być asymetryczny) i może wahać się od łagodnego do głębokiego upośledzenia.

Rzadkie genetyczne choroby nerek są często przyczyną schyłkowej niewydolności nerek zarówno u dzieci jak i dorosłych. Nadzieje na poprawę sytuacji chorych daje powstanie Europejskiej Sieci Referencyjnej dla Rzadkich Chorób Nerek (ERKNet) https://www.erknet.org/ będąca konsorcjum 38 eksperckich ośrodków nefrologicznych z 12 krajów (1 ośrodek z Polski – Gdański Uniwersytet  Medyczny)

Objawy choroby z nefrologicznego punktu widzenia 

1. Hipoplazja (wada tego typu objawia się upośledzeniem prawidłowego rozwoju nerek polegającym na osłabieniu tempa wzrostu tego narządu),

2. Dysplazja (pod pojęciem dysplazji nerki uważa się obecność zanikowych, szczątko­wych elementów tkanki nerkowej w miejscu typowego położenia nerki. W piśmiennictwie określa się tę wadę również mianem aplazji lub dysgenezji nerek).

3. Torbiele nerkowe, refluks pęcherzowo-moczowodowy, kwasica kanalików nerkowych, przewlekła niewydolność nerek, krwiomocz i różnego stopnia białkomocz.

4. Może wystąpić zespół nerczycowy, który jest zazwyczaj oporny na steroidy.

5. Najczęstszym objawem biopsji nerki jest ogniskowe odcinkowe stwardnienie kłębuszków nerkowych.

 Jednak większość pacjentów wykazuje progresję do przewlekłej niewydolności nerek i wymaga terapii nerkozastępczej 

Leczenie

Leczenie pacjentów z tym zespołem powinno być kompleksowe i obejmować poradnictwo genetyczne. Postępowanie jest zasadniczo objawowe i zależy od objawów klinicznych i ciężkości choroby.

Hipokalcemia jest zwykle najczęstszym problemem wymagającym leczenia.

Niedoczynność przytarczyc powoduje objawową lub bezobjawową hipokalcemię poprzez prawidłowe, lub nieodpowiednio niskie wydzielanie parathormonu (PTH).

Wadę słuchu należy wcześnie rozpoznać i leczyć za pomocą wzmocnienia słuchu, a w razie potrzeby wszczepienia implantu ślimakowego.

Przewlekła choroba nerek powinna być wcześnie diagnozowana i leczona, aby opóźnić lub zapobiec schyłkowej chorobie nerek. Niektóre nieprawidłowości nerek mogą wymagać leczenia medycznego lub chirurgicznego.  Przeszczep nerki może zostać przeprowadzony z powodzeniem u tych pacjentów. Rokowanie zależy od charakteru i ciężkości choroby nerek.

1. Nasrollah Maleki, Bahman Bashardoust at al., Seizure, Deafness, and Renal Failure: A Case of Barakat Syndrome. 2013r.
2. Patrocinio Rodríguez Benítez at al., Barakat syndrome or HDR syndrome: Another association of kidney disease and deafness. 2016r.
3. W. Bilous, G. Murty, D. B. Parkinson et al., Brief report: autosomal dominant familial hypoparathyroidism, sensorineural deafness, and renal dysplasia,” The New England Journal of Medicine.1992r.
4. Amin J. Barakat,Margarita Raygada,Owen M. Rennert ., Barakat syndrome revisited.2018r.
5. Upadhyay J, Steenkamp DW, Milunsky JM.,The syndrome of hypoparathyroidism, deafness, and renal anomalies.2013r.

      6.  Belge H, Dahan K at al., Clinical and mutational spectrum of hypoparathyroidism, deafness and renal dysplasia syndrome.2017r. 

https://www.erknet.org/