Czy można włączyć ziemniak do diety pacjentów z przewlekłą chorobą nerek?
Pomimo wartości odżywczych bulw ziemniaka, pacjenci z przewlekłą chorobą nerek (PChN) powinni ograniczyć spożycie ze względu na wysoką zawartość potasu, ponieważ Niestety, ziemniak zawierający 50% mniej potasu jest nadal uważany za warzywo o wysokiej zawartości potasu.
Wcześniej sugerowano, że niektóre zabiegi kulinarne zmniejszają ostateczną zawartość tego minerału, jednak są one albo niewystarczająco skuteczne, albo wymagają bardzo długich czynności, które mają wpływ na ostateczny smak żywności. Wyniki pokazują, że moczenie świeżych surowych ziemniaków przed gotowaniem nie powoduje znacznego obniżenia zawartości potasu.
Co się stanie, gdy po ugotowaniu będziemy ziemniaka moczyć ?
Odkryto, że ta metoda pozwala z ziemniaków wypłukiwać znacznie więcej potasu.
Co się stanie, gdy przed smażeniem mrożone frytki będą moczone?
Mrożone frytki moczone w wodzie przed smażeniem uzyskują znaczną redukcję potasu.
Czy wielkość i kształt pociętych ziemniaków również wpływały na ilość wypłukiwanego potasu?
Ziemniaki pocięte w paski (1,2 cm x 1,2 cm) w porównaniu z kostkę (2 cm x 2 cm x 2 cm) w końcowym efekcie wykazywały mniejszą ilość potasu.
A co ze smakiem i konsystencją?
Badanie obejmowało również testowanie smaku i tekstury wszystkich produktów i wykazało, że wszystkie metody dały podobny smak i konsystencję.
WNIOSKI: Dzięki nowej proponowanej metodzie kulinarnej zawartość potasu w ziemniakach jest ograniczona do dopuszczalnego poziomu.
Świeże ziemniaki
Obierz ziemniaki
Pokrój w paski (1,2 cm x 1,2 cm) lub kostki (2 cm x 2 cm x 2 cm)
Gotuj w wodzie (1,5 l) przez 8 minut
Odcedź ziemniaki
Dodaj czystą wodę (1,5 litra) i mocz przez 12 godzin
Frytki mrożone
Mrożone frytki moczyć w wodzie (1,5 l) przez 12 godzin
Odcedź i osusz frytki i Przygotuj w zwykły sposób
Poniższa tabela przedstawia zawartość potasu w 100 g ziemniaków po przygotowaniu.
Ziemniak (100g)
Potas (mg)
surowy
454
Krojony w paski, gotowany
287
Krojony w kostkę, gotowany
295
Krojony w paski gotowany 8 min i następnie moczony 12 godz
41
Krojony w paski gotowany 8 min, następnie moczony 12 godz i smażony
153
Krojony w kostkę gotowany 8 min i następnie moczony 12 godz
122
Frytki mrożone smażone
700
Frytki mrożone, namoczone 12 godz i następnie smażone
80
źródło; Montserrat Martinez-Pineda, Cristina Yague-Ruiz, Antonio Vercet-Tormo: Is it possible to include potato in the diet of chronic kidney disease patients? New culinary alternatives for limiting potassium content; Journal of Renal Nutrition,2020
Ogólnopolskie Badanie Pacjentów Nefrologicznych 2019 r.
Celem ogólnopolskiego badania ankietowego wśród pacjentów z rozpoznaną przewlekłą chorobą nerek była ocena wpływu stopnia zaawansowania przewlekłej choroby nerek (PChN) na aktywność zawodową i wydolność fizyczną oraz określenie parametrów pozwalających właściwie ocenić stan odżywienia i zaburzeń odżywiania wśród tej grupy chorych.
Jak Wynika z Raportu,
Tylko wczesne wykrywanie PChN pozwala na zastosowanie leczenia zachowawczego łączącego postępowanie farmakologiczne i dietetyczne. Celem takiego postępowania jest przede wszystkim: Zapobieganie niedożywieniu we wczesnych fazach choroby nerek i/lub utrzymanie optymalnego stanu odżywienia, zmniejszenie akumulacji produktów przemiany materii, zapobieganie chorobom sercowo-naczyniowym, chorobom kości – w tym leczenie wtórnej nadczynności przytarczyc – oraz wyrównanie niedokrwistości.
W leczeniu dietetycznym PChN szczególną uwagę należy zwrócić na spożycie białka. Istnieje powszechna zgoda co do konieczności ograniczenia podaży białka w okresie leczenia zachowawczego, a w przypadku zastosowania jego podaży poniżej 0,6 g/kg/mc uzupełnienie tej terapii ketoanalogami aminokwasów (wg ESPEN, European Society for Clinical Nutrition and Metabolizm). Postępowanie takie lekarz może rozważyć i wdrożyć już przy GFR <45 ml/m.in., czyli od stadium 3b PChN, zaś przy zastosowaniu diety bardzo niskobiałkowej w stadium 4. i 5. i kontynuować je do momentu rozpoczęcia dializoterapii.
Zastosowanie diety o ograniczonej zawartości białka wiąże się z obniżeniem stężenia fosforanów, zmniejszeniem kwasicy metabolicznej, zwolnieniem progresji PChN.
Wykazano, że ograniczenie białka w diecie pacjenta wraz z odpowiednią dawką ketonalogów aminokwasów, umożliwia odroczenie leczenia nerkozastępczego od kilku do kilkunastu miesięcy , zaś po rozpoczęciu dializoterapii ryzyko zgonu u osób stosujących taką terapię w okresie predializacyjnym jest istotnie niższe.
Wyniki analizy ankiet przedstawionych w Raporcie „Ogólnopolskie badanie pacjentów nefrologicznych 2019” wskazują na konieczność wdrożenia edukacji lekarzy dotyczącej oceny stanu odżywienia pacjentów z PChN na etapie terapii w poradniach nefrologicznych.
Obecnie lekarze,
posługując się jedynie wskaźnikiem BMI (Body Mass Index) lub intuicją, rozpoznają prawidłowy stan odżywienia nawet w przypadkach, gdy pacjent ma niedowagę (wartość jego BMI jest niższa niż 18,5 kg/m ) oraz gdy jego BMI znacznie przekracza 25 kg/m (nadwaga) – u ponad 45% pacjentów z BMI poniżej 18,5 kg/m , określono stan odżywienia jako prawidłowy, natomiast niedożywienie podejrzewano aż u 4% pacjentów z nadwagą.
Jak pokazuje raport, wraz z pogłębieniem się stadium PChN u chorych zmniejsza się ilość przyjmowanego pokarmu. Najczęściej pojawiającą się dolegliwością ze strony układu pokarmowego wśród chorych na PChN jest utrata apetytu. U co czwartego pacjenta zaobserwowano spadek masy ciała, a wśród pacjentów w 5. stadium przewlekłej choroby nerek najczęściej występowało podejrzenie niedożywienia lub niedożywienie średniego stopnia.
Pacjent zamiast poszukiwania dobrego dla siebie rozwiązania, które złagodzi nasilające się dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, powinien mieć możliwość konsultacji ze specjalistą – dietetykiem, który wdroży właściwą terapię żywieniową, ponieważ wyniki badania jednoznacznie wskazują, że obecnie ponad 75% badanych w stadiach 3.-4. nigdy nie korzystało z porady takiego specjalisty. Na stałe z dietetykiem współpracuje mniej niż 10% chorych na PChN.
Wyniki przedstawionego Raportu są o tyle niepokojące, że liczba pacjentów wymagających leczenia nerkozastępczego wg Światowej Organizacji Zdrowia do 2030 roku ma się podwoić. Ocenia się też, że w Polsce w roku 2030 liczba leczonych dializami może przekroczyć 30 000 osób. Dlatego leczenie zachowawcze PChN staje się coraz bardziej istotne z punktu widzenia zapobiegania epidemii tej choroby, a zwłaszcza jej ostatniego stadium
Choroby nerek, takie jak kamienie i niewydolność nerek oraz ich konsekwencje, są coraz liczniejsze w populacji. Kamica moczowa może zwiększać podatność pacjentów na inne choroby, takie jak niewydolność nerek. Pomimo nowych strategii w leczeniu kamieni, wskaźnik nawrotów jest nadal wysoki, a niewydolność nerek ma poważny wpływ na pacjentów. Dlatego konieczne są nowe interwencje. Ziołolecznictwo może być użytecznym sposobem zapobiegania nawrotom kamieni lub poprawy niewydolności nerek. Pod tym względem N. sativa L. jest gatunkiem obiecującym.
Ze względu na cudowną moc uzdrawiania N. sativa zajmuje czołowe miejsce wśród leków ziołowych opartych na dowodach naukowych.
Nigella sativa L. roślina znana także pod nazwą czarnuszka siewna czy czarny kmin, jest szeroko stosowaną rośliną leczniczą na całym świecie. W literaturze islamskiej jest uważana za jedną z największych form medycyny leczniczej. Jako środek leczniczy jest wykorzystywana już od ponad 2000 lat. Okazało się, że większość terapeutycznych właściwości tej rośliny wynika z obecności tymochinonu, głównego bioaktywnego składnika olejku eterycznego.
Cumin seed- jest to kmin rzymski, natomiast black cumin to Czarnuszka siewna
Aktywność nefroochronna
Do występowania nefrotoksyczności przyczynia się stres oksydacyjny i powstające reaktywne formy tlenu. Olej z czarnuszki wykazuje skuteczność antyoksydacyjną analogiczną do działania witaminy C, co przyczynia się do ochrony komórek nerek poprzez obniżenie stężenia kreatyniny i azotu mocznikowego we krwi.
Wykazano również ochronne działanie tymochinonu oraz alkoholowego ekstraktu z N. sativa w ostrej niewydolności nerek.
Zbadano również działanie ochronne ekstraktów z czarnuszki siewnej w uszkodzeniu niedokrwienno-reperfuzyjnym nerek, które jest główną przyczyną ostrej niewydolności tych narządów. Ekstrakt z czarnuszki spowodował obniżenie stężenia mocznika i kreatyniny w surowicy krwi, a także zmniejszył zmiany histopatologiczne i martwicze w tkance nerkowej.
Działanie lecznicze
Nalewka wytwarzana z nasion jest stosowana w przypadkach niestrawności, braku apetytu, biegunkach.
Olej z nasion czarnuszki stosuje się jako środek antyseptyczny oraz jako miejscowy środek znieczulający.
Palone nasiona są podawane dla powstrzymania wymiotów.
Roślina ta wykazuje między innymi działanie:
Diuretyczne, obniżające ciśnienie, przeciwcukrzycowe, przeciwnowotworowe, przeciwbólowe, przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwutleniające, a także powoduje rozszerzanie oskrzeli, chroni żołądek, wątrobę i nerki, działa ochronnie na układ oddechowy, wykazuje właściwości spazmolityczne (rozkurczowe), a także działa regulujące w zaburzeniach cyklu miesięcznego i pobudzająco na laktację. Wykorzystuje się również jej właściwości we wspomaganiu leczenia chorób autoimmunologicznych, w tym w reumatyzmie.
Działanie czarnuszki a kamica moczowa
Osoby, które cierpią co jakiś czas na kamienie, powinny regularnie stosować czarnuszkę pod postacią olejku tłoczonego na zimno, lub naparu z samych nasion.
Warto pić czarnuszkę nawet codziennie, a raz na kilka miesięcy zrobić sobie krótką przerwę.Czarnuszka obniża ilość szczawianów w moczu i dzięki temu ogranicza powstawanie kamieni nerkowych. Warto więc stosować ją profilaktycznie, zanim jeszcze pojawi się problem.
Czarnuszka jest zatem surowcem, który warto poddawać badaniom oceniającym jej właściwości prozdrowotne, jak również włączyć do diety osób z hiperurykemią i dną moczanową, w celu wspomagania procesu leczenia i ograniczenia toksyczności stosowanych leków.
Zalecana dawka
Dawka lecznicza czarnuszki to 2–5 g mielonych nasion, dwa razy dziennie. Ponadto, przygotowywane są odwary, napary, nalewka lub olej z nasion tłoczony na zimno. Dzienna dawka oleju to 500–1000 mg, 2–3 razy. Najlepiej spożywać kilka kropli z posiłkiem i stopniowo zwiększać dawkę. Można łączyć z cytryną i miodem lub syropem klonowym.
Z nasion wytłaczany jest niezmiernie cenny olej czarnuszkowy. Nasiona czarnuszki – mielone nadają się do zaparzania w wodzie i mleku. Z mielonych nasion można sporządzać wyciąg alkoholowy ciemnej barwy, ponadto ziołomiód immunostymulujący (1 łyżeczka nasion mielonych na 1 łyżke miodu i 1 łyżeczkę wódki lub wina, wymieszać, zażywać 1 raz dziennie po 1 łyżce).
W celu uzyskania nalewki wzmacniającej i immunostymulującej należy zmielone nasiona zalać gorącym alkoholem 40-50%, pozostawić na kilka tygodni, po czym przefiltrować. Zażywać 1 raz dziennie po 1 łyżce przez 2 tygodnie, najlepiej z miodem.
W razie grzybic układowych, infekcji bakteryjnych i dużego spadku odporności równocześnei z propolisem lub aloesem. Po miesiącu przerwy leczenie wznowić zażywając 1 łyżeczkę nalewki przez kolejne dwa tygodnie-trzy tygodnie 1 raz dziennie.
Olej czarnuszkowy zażywać 1-2 razy dziennie po 1 łyżce lub łyżeczce, na czczo jako środek odtruwający, przecipasożytniczy i immunostymulujący, po jedzeniu jako środek przeciwtrądzikowy i wzmacniający.
Roksana Jurczak1 i wsp.; Health promoting properties of black cumin and its significance in the treatment of gout 2018r
Khan A,i wsp.: Effects of Nigella sativa (back seed)on serum levels of urea and uric acid in acetaminophen induced hepatotoxicity of commercial layer chickens 2013r
Magdalena Borusiewicz, Zbigniew Janeczko.: Nigella sativa L. – roślinny surowiec o właściwościach plejotropowych 2015r
Parichehr Hayatdavoud i wsp.: Renal injury, nephrolithiasis and Nigella sativa.2016r
Mousa-Al-Reza Hadjzadeh i wsp i wsp.; Ethanolic extract of nigella sativa L seeds on ethylene glycol-induced kidney calculi in rats. 2007r
Mousa-Al-Reza Hadjzadeh i wsp.; The preventive effect of N-butanol fraction of Nigella sativa on ethylene glycol-induced kidney calculi in rats.2011
Parichehr Hayatdavoudi i wsp.;Renal injury, nephrolithiasis and Nigella sativa: A mini review.2016
Mohammad Aziz Dollah, Effect of Nigella sativa on the kidney function in rats Avicenna J Phytomed. 2013
Shaterzadeh-Yazdi H i wsp.; An Overview on Renoprotective Effects of Thymoquinone Kidney Dis 2018r
Jako dietetycy często słyszymy zadawane przez naszych pacjentów z przewlekłą chorobą nerek pytanie:
“Czy mogę jeść to czy tamto?”
Odpowiedź zależy od składu odżywczego danego produktu spożywczego. Orzechy są często jednym z tych pokarmów w pytaniu “, Czy mogę”. Niestety, te produkty spożywcze trafiają na listy żywności o wysokiej zawartości potasu i / lub wysokiej zawartości fosforu. Jednak orzechy oferują dużo składników odżywczych.
Biorąc pod uwagę wszystkie korzyści dla zdrowia serca, czy mądre jest włączenie orzechów do planu zdrowego żywienia dla pacjentów z przewlekłą chorobą nerek?
Obecne wytyczne ograniczają spożywanie potasu i fosforu w diecie.
Ostatnie badania zakwestionowały korzyści płynące z takich ograniczeń. Poradnictwo żywieniowe dotyczące fosforu powinno koncentrować się bardziej na typie fosforu, organicznego i nieorganicznego. Wracając do pierwotnego pytania: “Czy mogę jeść orzechy?”, Odpowiedź będzie zależeć nie tylko od konkretnych potrzeb klienta, ale także od rodzaju orzechów, które można wykorzystać, ponieważ każdy z nich oferuje coś innego pod względem odżywczym.
Orzechy włoskie,
to jedyne orzechy ze znaczną zawartością kwasu tłuszczowego omega 3, kwasu alfa-linolenowego.
Pistacje,
zawierają najwyższe ilości luteiny i zeaksantyny, które są związane z niższym ryzykiem niektórych typów raka.
Migdały i orzechy laskowe,
są bogate w witaminę E, a jeden orzech brazylijski dostarczy całego potrzebnego dziennie selenu
Orzeszki ziemne,
mają wysoką zawartość białka.
Orzechy są często spożywane jako przekąska; dlatego edukacja w zakresie odpowiednich wielkości porcji ma kluczowe znaczenie. Jednak orzechy można dodać do przygotowania posiłku, gdzie niewielka ilość może znacznie poprawić smak.
Siekane orzechy włoskie i orzeszki ziemne można stosować jako panierkę do ryb lub drobiu, nie tylko dodaje chrupkości, ale także zwiększa zawartość białka. Innym pomysłem jest mieszanie surowych orzechów z olejem, octem lub cytryną, dodając do smaku zioła. W ten sposób powstanie „sos”, który można wykorzystać do przygotowania potraw użyć jako sos do sałatek.
Podsumowując,
Kontrolowana ilość orzechów może zostać dodana do diety w chorobie nerek. Zapraszam do artykułu .
Doustne suplementy pokarmowe DSP (ang. ONS – oral nutrition supplements, sipfeeding) – to specjalna kategoria żywności medycznej dedykowana żywieniowemu wsparciupacjentów niedożywionych lub zagrożonychniedożywieniem pod nadzoremwykwalifikowanego personelu medycznego
Wskazania do stosowania ONS według NICE (National Institut for Health and Clinical Exellence)
wskaźnik masy ciała (BMI) <18,5 kg/m2
niezamierzona utrata masy ciała powyżej 10% w ciągu ostatnich 3-6 miesięcy;
BMI <20 kg/m2 i niezamierzona utrata masy ciała powyżej 5% w ciągu ostatnich 3-6 miesięcy;
Zalety ONS
ONS to zbilansowany preparat – gotowy do użycia, nie wymaga skomplikowanych czynności kulinarnych, można go dowolnie mieszać z produktami naturalnymi, schładzać, delikatnie podgrzewać;
Skoncentrowane źródło kalorii i składników odżywczych w małej objętości;
Nie zawierają składników potencjalnie szkodliwych (laktoza, gluten, puryny, cholesterol),
Pakowane są w atmosferze jałowej (sterylizowane UHT)
Skład ONS
Substraty do produkcji ONS pochodzą z produktów naturalnych
Źródła białka: frakcja kazeinowa i laktoalbuminy mleka krowiego, soja, groch, żelatyna
Źródła węglowodanów: skrobia kukurydziana lub inna maltodekstryny, sacharoza
U chorych z PChN
Zwiększa wartość odżywczą posiłków i ogranicza podaż, fosforanów i potasu w diecie. Dlatego mogą być one stosowane pomiędzy posiłkami lub jako dodatek do posiłków, w celu zwiększenia wartości odżywczej i energetycznej diety.
Wybrane preparaty ONS
Dla pacjentów z PChN w okresie leczenia zachowawczego w okresie (przeddializacyjnym)
przeznaczone są produkty hiperkaloryczne 1,3-2 kcal/ml, o mniejszej zawartości białka ( 6-10% czyli 2-5g/100 ml), o ograniczonej zawartości Na, K, Cl, Ca, P, Mg. Dodatkowo zawierają L-karnityne i taurynę
Mają zwiększoną zawartość białka tj. 7,5-8,1g/100ml, ale również cechujące się niską zawartością fosforu, wapnia, sodu, potasu i witaminy A.
Przykładowe preparaty to – w trakcie dializ: Renilon7.5, Nephro
KETOSTERIL (preparat żywieniowy) – tabletki powlekane (Fresenius Kabi)
Co to jest Ketosteril?
Preparat zawierający podstawowe aminokwasy i ich α-keto- i α-hydroksy-analogi (w postaci soli wapniowych), niezawierające w swojej cząsteczce atomów azotu.
Przeznaczony do stosowania u chorych z GFR<25ml/min przy diecie ubogobiałkowej <40g białka /d. Stosowanie tego preparatu ma zapobiec niedożywieniu.
Niedożywienie jest częstym powikłaniem PChN.– „wyniszczenia białkowo-energetycznego”jest obecne nawet u 50% pacjentów z PChN. Nieleczone niedożywianie znacznie obniża jakość życia oraz rokowanie dotkniętych nim pacjentów, prowadząc do częstszych hospitalizacji. Wykazano, że zastosowanie wysokobiałkowych suplementów diety u pacjentów niedożywionych wiąże się z redukcją hospitalizacji na poziomie 41%, a także poprawą masy i siły mięśniowej.
Jak stosować KETOSTERIL?
Lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza/lekarza nefrologa
Podanie doustne (lek należy przyjmować podczas posiłku);
W trakcie leczenia należy spożywać wystarczającą ilość kalorii, co jest niezbędne do zachowania dobrego stanu zdrowia
Zalecana dawka Ketosterilu® to
Zwykle 4–8 tabl. 3 ×/d podczas posiłków
RENILON 4.0 (NUTRICIA)
DIETA DLA PACJENTÓW Z NIEWYDOLNOŚCIĄ NEREK HIPERKALORYCZNA (2kcal/ml), NISKOBIAŁKOWA)
Charakterystyka produktu
Niska zawartość białka, odpowiednia dla pacjentów niewymagających leczenia nerkozastępczego
Głównym źródłem węglowodanów są maltodekstryny
Obniżony poziom składników mineralnych: Na, K, Cl, Ca, P, Mg
Zwiększony poziom przeciwutleniaczy (karotenoidów, witamina E, cynku, selenu)
Produkt bezglutenowy
Wskazania
Do postępowania dietetycznego w niewydolności nerek wymagającej ograniczenia podaży białka.
Przeciwwskazania
Stosować pod nadzorem lekarza. Podawać jedynie jako uzupełnienie naturalnej diety. Nie stosować u dzieci w wieku poniżej 3 lat. Nie stosować u pacjentów z galaktozemią. Produkt nie jest przeznaczony do stosowania pozajelitowego.
Sposób użycia
Produkt gotowy do spożycia, przeznaczony do picia.
Najlepiej podawać schłodzony.
Dobrze wstrząsnąć przed użyciem.
Produkt zaleca się pić powoli (1 opakowanie od 30 min. do 1 godz.) między posiłkami.
Przechowywać w suchym, chłodnym miejscu. Po pierwszym otwarciu opakowania produkt przechowywać w lodówce, w zamkniętej butelce, nie dłużej niż 24 godziny.
Dawkowanie
Dorośli: 1-3 butelek na dobę o ile lekarz lub dietetyk nie zaleci inaczej
Dzieci: stosować tylko zgodnie z zaleceniami lekarza
FRESUBIN RENAL DRINK (KABI)
Specjalistyczna, wysokoenergetyczna dieta (2,0 kcal/1ml) 400 kcal w jednym opakowaniu, o obniżonej zawartości białka i elektrolitów, zmodyfikowana pod względem zawartości węglowodanów,
Zawiera błonnik, skrobię, izomaltulozę oraz EPA i DHA pochodzące z oleju rybnego. Nie zawiera glutenu, klinicznie wolna od laktozy.
Survimed Renal: proszek (Fresenius Kabi)
Postać: proszek do sporządzenia roztworu 100 ml zawiera: 2 g białka, 27,2 g węglowodanów (w tym: 5 g cukru, 0,09 g laktozy), 1,5 g tłuszczu (w tym: 0,35 g nasyconych kwasów tłuszczowych, 0,35 g jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, 0,83 g wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, 0,07 g MCT), składniki mineralne, witaminy, mioinozytol.
Wartość energetyczna 130 kcal/100 ml.[saszetka]
Dawkowanie: Żywienie całkowite: ≥ 6 saszetek/dobę. Żywienie uzupełniające: ≥ 2-3 saszetki/dobę. Rozpoczynając żywienie, należy stopniowo zwiększać porcję. Podawać jako napój w ciągu dnia w niewielkich porcjach, pić powoli. Odmierzyć 200 ml wody. W żywieniu przez zgłębnik używać ciepłej wody, w postaci do picia używać zimnej wody. Rozciąć saszetkę, zawartość saszetki wysypać do wody, powoli mieszając trzepaczką.
Dynia należy do roślin jednorocznych z rodziny dyniowatych. Angielska nazwa dyni (pumpkin) pochodzi z greckiego słowa ,,pepon” co znaczy duży melon. Naukowo mówiąc, dynie są owocami (zawierają nasiona). Jednak jeśli chodzi o gotowanie, często są one nazywane warzywami.
Składniki odżywcze w dyniach
Dynia jest pokarmem o wyższej zawartości potasu i spożycie jej może być ograniczone w przypadku diety z niską zawartością potasu i osób poddawanych hemodializie. Jednak z umiarem dynia może być korzystna dla ogólnego stanu zdrowia.
Wartości odżywcze dyni (w 100 g – surowej/ugotowanej)
Wartość energetyczna – 26/20 kcal Białko ogółem – 1.00/0.72 g Tłuszcz – 0.10/0.07 g Węglowodany – 6.50/4.90 g (w tym cukry proste 2.76/2.08) Błonnik – 0.5/1.1 g
Dynia jest bogata w beta-karoten – to pomarańczowy, czerwony i żółty barwnik roślinny (to dzięki niemu dynia ma tak intensywny kolor) i jednocześnie substancja o właściwościach leczniczych. Beta-karoten – podobnie jak wszystkie karotenoidy – jest przeciwutleniaczem, co oznacza, że hamuje szkodliwe procesy oksydacyjne, Zawartość potasu w produktach z dyni może się różnić. 1 szklanka dyni w puszkach = 505 mg 1 szklanka mieszanego ciasta z dyni = 540 mg 1/2 szklanki prażonych nasion dyni = 294 mg
Przepisy dyniowe
Patrząc na przepisy zawierające dynie, należy zwrócić uwagę na ilość dyni w przygotowywanej potrawie. Zazwyczaj musi zawierać mniej niż 140 mg na porcję, aby można było uznać taki przepis przyjazny w chorobach nerek z niską zawartością potasu. Oprócz dyni trzeba też brać pod uwagę inne składniki zawierające potas. Istnieje kilka metod zmniejszania ilości potasu w dyni, a także ziemniaków i dyni zimowej. Jednym z takich sposobów jest podwójne gotowanie bez dodatku soli. Polega to na gotowaniu małych kawałków dyni przez 10 minut. Odlaniu wody, a następnie dodaniu świeżej wody i gotowaniu do miękkości. Chociaż potas nie jest całkowicie usuwany, jest on na tyle obniżony, że bezpiecznie zawiera niewielką porcję i utrzymuje dietę przyjazną dla nerek. Może to zmniejszyć potas o 1/3 do 1/2 pierwotnej ilości.
CHILI Z DYNI
10 Porcji-porcja to 1 szklanka -250g
Składniki;
• 900g mielonej piersi z indyka, niegotowane • 2 łyżki oliwy z oliwek • 1/2 szklanki cebuli • 1/2 szklanki selera • 1/2 szklanki marchewki • 3 ząbki czosnku • 1 łyżka chili w proszku • 2 liście laurowe • 2 łyżeczki kminku • 1 łyżeczka oregano • 1 szklanka czerwonej fasoli • 425g puree z dyni w puszkach (może być świeża gotowana) • 1/2 szklanki posiekanych zielonych chilli • 3 szklanki bulionu z kurczaka o niskiej zawartości sodu
1. Posiekaj cebulę i seler; cienko pokrój marchewki i posiekaj ząbki czosnku. 2. W dużym garnku podgrzej 1 łyżkę oliwy z oliwek na średnim ogniu i podsmaż cebulę, seler, marchewkę i czosnek do miękkości. Wyjmij z garnka i odłóż na bok. 3. Dodaj indyka i pozostałe 1 łyżkę oliwy z oliwek do garnka i przesmaż 4. Dodaj smażone warzywa i pozostałe składniki do garnka i zamieszaj. 5. Gotuj na małym ogniu przez 1 godzinę. Mieszaj od czasu do czasu, aby zapobiec przyklejaniu się składników do garnka. 6. Usuń liście laurowe przed podaniem. 7. W razie potrzeby dodaj płatki czerwonej papryki chili
Pomocne wskazówki
• W tym przepisie dynia zastępuje pomidory i sos pomidorowy. Postępuj zgodnie z zalecaną wielkością porcji, aby utrzymać potas w dopuszczalnym zakresie dla diety o niskiej zawartości potasu. • Fasola zawiera dużo potasu i fosforu. Ogranicz przepis do 1/2 szklanki. Opcjonalnie możesz pominąć ziarna, aby dodatkowo zmniejszyć potas i fosfor. • Podawaj chili z ryżem. W razie potrzeby posyp szczypiorkiem lub kolendrą i łyżką kwaśnej śmietany lub greckiego jogurtu. • Jeśli stosujesz dietę niskobiałkową, przygotuj przepis z 0,5kg mielonego indyka
1. Rozgrzej piekarnik do 180 stopni. 2. Nasmaruj bochenek lub miskę muffinową. 3. W średniej misce wymieszaj mus jabłkowy, brązowy cukier, olej i jajka. 4. W osobnej, średniej misce wymieszaj pozostałe składniki. 5. Dodaj mieszankę musu jabłkowego do mieszanki mąki i mieszaj, aż się połączy 6. Włóż ciasto do bochenka lub miski muffinowej. 7. W przypadku pieczenia bochenka piec około 50–60 minut. 8. W przypadku pieczenia babeczek piec około 20 minut.
Przystosuj swoje ulubione przepisy , aby były przyjazne dla nerek
Wiele przepisów kulinarnych może być bezpiecznie wykorzystanych. Analizując przepis, bierzemy pod uwagę zalecenia dobowe dotyczące zawartości fosforu, potasu, sodu i białka i z pomocą kilku modyfikacji dostosowujemy do wymaganych wartości.
Oto kilka sugestii, aby Twoje ulubione przepisy były bardziej przyjazne dla nerek:
• Zmniejsz spożycie ziemniaków- aby zmniejszyć spożycie potasu w diecie. Do głównych posiłków używaj ryżu, makaronu, makaronu, kuskusu lub pieczywa zamiast ziemniaków. Zmniejszy to ogólną zawartość potasu w naczyniu.
•, Aby obniżyć zawartość potasu-warzywa można gotować przed dodaniem do potraw (np. Marchew, brokuły lub kalafior).
• W przypadku potraw zawierających warzywa o wysokiej zawartości potasu, np. Grzyby, zastąp warzywami o niższej zawartości potasu, np. zieloną fasolą
• Zmniejszyć spożycie soli w diecie , unikaj stosowania zwykłego sosu sojowego, używaj ziół i przypraw (np. Gałki muszkatołowej, cynamonu) zamiast soli, aby dodać smaku. Spróbuj użyć octu, imbiru lub trochę oleju sezamowego jako alternatywnych aromatów, aby posiłek był bardziej przyjazny dla nerek.
• Zmniejsz zawartość fosforanów w recepturze, używając białej mąki lub pół białej i pół pełnoziarnistej
• Unikaj przygotowanych sosów pomidorowych. Zamiast tego spróbuj niewielkiej ilości świeżych pomidorów lub przygotuj danie z makaronu, użyj oliwy z oliwek i czosnku zamiast sosu na bazie pomidorów. Zmniejszy to zawartość potasu i sprawi, że Twoje danie z makaronem stanie się bardziej przyjazne dla nerek.
• Zrób danie z ryb bardziej przyjazne dla nerek przez zastąpienie w przepisie skorupiaków lub wędzonych ryb białymi rybami, takimi jak dorsz. Zmniejszy to zawartość soli i fosforanów
• Używaj białek jaj, ponieważ zawierają mniej fosforu niż żółtka
Zalecenia dietetyczne w przewlekłej niewydolności nerek dotyczą kontroli zawartości: białka, sodu, fosforu, potasu i płynów w diecie. Ilości tych składników są uzależnione od stopnia uszkodzenia czynności nerek
Od prawidłowych stężeń potasu we krwi zależą: praca mięśni, praca serca i czynności układu nerwowego. Wraz z postępem CKD maleje zdolność do wydalania potasu przez nerki. Retencja potasu może doprowadzić
do rozwoju hiperkaliemii i wystąpienia powikłań
— zaburzeń rytmu serca (bradykardia), które mogą być przyczyną nagłej śmierci sercowej.
W początkowych stadiach choroby prawidłowe stężenie
potasu w surowicy jest utrzymywane dzięki
sprawnemu działaniu mechanizmów wyrównawczych.
Dopiero w zaawansowanym stadium CKD (GFR < 30 ml/min/1,73 m2) dochodzi do istotnej retencji potasu Ograniczenie podaży potasu do 50–75 mmol/dobę(ok. 2–3 g/d.) zaleca się w 4. i 5. stadium CKD, zarówno
u osób niewymagających leczenia nerkozastępczego, jak i dializowanych.
Pierwszymi objawami nadmiaru potasu, które łatwo zauważą sami chorzy, są:
– mrowienia w okolicy ust i języka,
– uczucie osłabienia siły rąk,
– mrowienia nóg, „nogi z waty”.
Większość produktów – nawet tych wysokopotasowych – może być włączona do jadłospisu po odpowiednim przygotowaniu.
Najprostszym sposobem na obniżenie zawartości potasu i sodu (ale także niestety i wapnia) w produktach spożywczych jest podwójne gotowanie bez dodatku soli.
Frittata ze spaghetti i bazyli-przyjazna dla nerek
Ludzie z przewlekłą chorobą nerek lub dializowani, którzy wymagają diety o niskiej zawartości potasu, mogą nadal jeść ziemniaki, stosując technikę redukcji potasu. Chociaż potas nie jest całkowicie usuwany, jest on na tyle obniżony, że bezpiecznie zawiera niewielką porcję i utrzymuje dietę przyjazną dla nerek.
Technika podwójnego gotowania do redukcji potasu w ziemniakach
Użyj tej metody, aby usunąć potas w ciągu 30 minut lub mniej.
• Obrać ziemniaki i pokroić w cienkie plasterki, pokrojone w kostkę lub pokrojone na kawałki z cebulą.
• Umieść kawałki ziemniaków w garnku z wodą i zagotuj.
• Odcedź wodę, a następnie dodaj świeżą wodę.
• Zagotuj wodę i gotuj ziemniaki do miękkości.
• Odcedź wodę i przygotuj ziemniaki zgodnie z potrzebami.
Do przyrządzenia potraw stosuje się także mąkę ziemniaczaną (do kotletów, placków, klusek). Używać należy przypraw ziołowych z ziół świeżych lub suszonych, czosnku, cebuli, pieprzu ziołowego.
Poniżej podano prosty sposób na obniżenie zawartości potasu w jarzynach:
1) jarzyny należy drobno posiekać;
2) zalać rozdrobnione jarzyny gorącą wodą w proporcji 10 części wody na 1 część jarzyn;
3) wymoczyć jarzyny przez 30 minut;
4) odlać wodę, w której moczyły się jarzyny, następnie wypłukać je pod bieżącą wodą;
5) czynność płukania powtórzyć kilkakrotnie;
6) zalać jarzyny wodą i gotować przez 3-6 minut;
7) odlać wodę i ponownie zagotować.
Po tej trochę kłopotliwej obróbce jarzyn w kuchni straty potasu są następujące:
z buraków i fasoli szparagowej blisko 30%, z ziemniaków 40%, z bobu, groszku, kalarepy, kapusty blisko 50%, z kalafiora, marchwi i szpinaku prawie 60%
W trakcie gotowania dochodzi również do strat innych składników mineralnych zawartych w podstawowych produktach spożywczych, takich jak mięso, kasze czy makaron.
Gotowanie pozbawia
ryż blisko 35%, kaszę – od 30 do 35%, a makaron – około 30% składników mineralnych.
Gotowanie mięsa w jednym kawałku pozbawia go ok. 50% potasu, sodu i fosforu oraz około 25% wapnia. Warto o tym pamiętać, przygotowując posiłki z produktów, w których zawartość poszczególnych składników mineralnych jest wysoka i gdyby nie gotowanie – nie powinny one wchodzić w większych ilościach w skład diety dializowanych pacjentów.
Pieczona Zupa Ziemniaczana
Składniki
Na 6 porcji – (1 1/2 szklanki) porcja na przepis.
• 2-3 duże ziemniaki
• 1/3 szklanki mąki
• 3 szklanki chudego mleka
• 1/2 łyżeczki pieprzu
• 100 g, sera o obniżonej zawartości tłuszczu
• 1/2 szklanki jogurtu greckiego
Wykonanie
1. Obieramy ziemniaki,
2. Wykładamy na blachę z papierem do pieczenia i pieczemy przez 40 minut w 200 stopniach.
3. Do garnka wlewamy mleko i mąkę (mieszając, robimy sos). Dodajemy do niego odrobinę jogurtu greckiego.(możemy dodać pokrojony czosnek)
4. Przekładamy upieczone ziemniaki do garnka. Wszystko gotujemy przez 5 minut, co jakiś czas mieszając.
5. Miksujemy lub blęndujemy wszystkie składniki, by uzyskać jednolity krem. Dodajemy szczyptę gałki muszkatołowej
6. Ser ścieramy na tarce i wrzucamy do zupy, całość mieszamy chwilę, a następnie zdejmujemy z ognia.
Toksyczność owoców gwiaździstych: przyczyna zarówno ostrego uszkodzenia nerek, jak i przewlekłej choroby nerek
Carambola
Życie z chorobą nerek ma wiele wyzwań. Poznanie wielu aspektów diety nerkowej i przestrzeganie jej wymaga sporo wytrwałości, poświęcenia i dużej siły woli. Chociaż dieta nerkowa może być ograniczona w tym, co można jeść, nadal istnieje wiele wspaniałych owoców, które są,, przyjazne dla nerek”.
Ale Starfruit nie jest jednym z nich. Konieczne jest, aby wszystkie osoby z chorobą nerek wiedziały o niebezpieczeństwach związanych ze spożywaniem soku i owoców Caramboli-Starfruit. Należy zwracać szczególną uwagę na informacje dotyczące listy składników na produktach takich jak sałatki, koktajle owocowe itp.,Aby upewnić się, że nie zawierają one owoców Starfruit.
Co to jest Starfruit?
Carambola (Karambola) zwana inaczej Oskomianem pospolitym, to egzotyczny owoc pochodzący z Azji, a obecnie uprawiany wszędzie, gdzie panuje klimat tropikalny, od Kenii po Tajlandię, w Brazylii, a nawet na Florydzie. Największe plantacje tego gatunku znajdują się w południowych Chinach.
Dlaczego nie możesz jeść, jeśli masz upośledzoną czynność nerek?
Niestety, jeśli masz problemy z nerkami, nie możesz spożywać Starfruit. Jest toksyczny i może być śmiertelny. Owoce Caramboli zawierają bowiem neurotoksynę, która u zdrowych ludzi jest usuwana przez nerki, natomiast u osób cierpiących na choroby nerek neurotoksyna ta gromadzi się w organizmie Owoc gwiezdny jest bogatym źródłem szczawianów. Nefrotoksyczność prowadząca do ostrego uszkodzenia nerek jest wynikiem zarówno niedrożności kanalików przez kryształy szczawianu wapnia, jak i apoptozy komórek nabłonkowych kanalików nerkowych. Czynniki ryzyka rozwoju toksyczności opisano jako upośledzone wcześniej funkcje nerek, spożycie dużej ilości owoców lub spożycie na czczo . Znane objawy występują w ciągu kilku godzin po spożyciu, a najlepiej opisanymi są czkawka, nudności, wymioty i objawy neuropsychiatryczne, takie jak bezsenność lub drgawki. Demonstracja kryształów szczawianowych blokujących kanaliki jest diagnozą nefropatii wywołanej przez owoce gwiaździste. W przypadku wystąpienia objawów zatrucia, niektórzy pacjenci mogą być leczeni bez nerkowej terapii zastępczej, ale większość wymaga wczesnej nerkowej terapii zastępczej w postaci hemodializy. Dializa otrzewnowa jest nieskuteczna szczególnie w przypadku objawów neurologicznych.
Prawda o jedzeniu jajek każdego dnia w chorobach nerek– Jeśli masz przewlekłą chorobę nerek, która zwiększa ryzyko chorób serca…
Przez lata jaja były bardzo kontrowersyjnym jedzeniem. Media wygenerowały wiele mieszanych komunikatów na podstawie różnych badań, co powoduje, że wszyscy pytają, czy jaja są zdrowe, czy nie. Centrum polemiki jest wysoka zawartość cholesterolu w żółtku.
Ponad trzydzieści lat temu badania wykazały, że wysoki poziom cholesterolu we krwi był zły i doprowadził do nagromadzenia płytki w naczyniach krwionośnych, co może doprowadzić do zawału serca lub udaru mózgu. Wówczas uważano, że cholesterol w żywności zwiększa poziom cholesterolu we krwi. Jajka były znane jako jedno z najwyższych źródeł cholesterolu w diecie (186 mg cholesterolu w 1 dużym jajku), dlatego zalecono ograniczenie liczby spożywanych jaj.
Obecne badania pokazują, że dieta o wysokiej zawartości tłuszczów nasyconych (tłuszcz w produktach mięsnych i potrawach smażonych w niezdrowych tłuszczach) podniesie poziom cholesterolu we krwi bardziej niż produkty zawierające naturalny cholesterol.
Tłuszcz w jajach,
jest przede wszystkim nienasycony, więc nawet jeśli zawiera cholesterol w diecie, rodzaj tłuszczu zwiększającego poziom cholesterolu we krwi jest niski. Tłuszcz w tłustym cheeseburgerze, smażonym kurczaku ze skórą lub kanapce z boczkiem i serem częściej powoduje choroby serca niż jaja.
Jajko – źródło pełnowartościowego białka
Pacjentów z przewlekłą chorobą nerek często instruuje się, aby stosowali dietę specyficzną dla nerek, w zależności od ciężkości i stadium choroby nerek. Przepisana dieta może ograniczać niektóre składniki odżywcze, takie jak fosfor i potas, lub zachęcać do spożywania innych, takich jak białka o wysokiej wartości biologiczne. Zaleca się, aby 50% spożywanych białek w diecie stanowiły białka zwierzęce zawierające wszystkie niezbędne aminokwasy zawarte w mleku i przetworach mlecznych, mięsie, rybach, drobiu, rybach, białku jaja.
12 proc. – przeciętnie tyle dziennego zapotrzebowania organizmu człowieka na białko zapewnia jedno jajko. Jedno przeciętne 50-gramowe jajko zawiera ponad 7 g białka, z czego więcej tego składnika znajduje się w żółtku niż w białku. Białko jajka jest pełnowartościowe, ponieważ zawiera zestaw aminokwasów niezbędnych do funkcjonowania ludzkiego organizmu, który nie jest w stanie ich samodzielnie produkować.
Całe jaja zawierają wapń, potas i fosfor, składniki odżywcze, które często są ograniczone w dietach nerek w oparciu o poziomy potasu, wapnia, fosforu i hormonu przytarczyc. Ponadto jaja mają naturalnie niską zawartość sodu, składnika odżywczego, który jest ograniczony w diecie nerkowej. W zależności od ograniczenia fosforu i obecności dyslipidemii można wykorzystać całe jajo lub białko jaja.
W porównaniu do białka, żółtko
zawiera rozpuszczalne w tłuszczach witaminy, żelazo i cynk, co przyczynia się do spełnienia wymagań dietetycznego spożycia referencyjnego i są bogatym źródłem niezbędnego aminokwasu leucyny, który odgrywa ważną rolę w syntezie białek mięśniowych. Żółtko zawiera również związki bioaktywne, w tym luteinę, zeaksantynę i witaminę D, które mogą przynosić korzyści zdrowotne pacjentom z PChN.
Na podstawie badań epidemiologicznych wykazano, że konsumpcja jaj nie była związana z ryzykiem rozwoju CHORÓB NEREK
Tak więc, na podstawie bieżących badań, spożywanie jajka dziennie jest w porządku dla większości ludzi. (ALE ale W polskiej kuchni jajka są nieodzownym elementem większości potraw które trzeba uwzględnić w spożyciu dziennym)
Przepis na kubeczki śniadaniowe z jajkiem
Pyszny sposób na rozpoczęcie każdego ranka i jako przekąska
Ugotowane 3 szklanki ryżu,
300 g sera cheddar lub inny,( rozdrobnione)
300 g zielonej papryki lub inne ulubione warzywo pokrojone w kostkę
ziele angielskie,
½ szklanki odtłuszczonego mleka
2 jajka, ubite
½ łyżeczki mielonego kminku
½ łyżeczki czarnego pieprzu
Olej do posmarowania blaszek (kubeczków)
Składniki odżywcze 1 porcji
Porcje 12 (1porcja = kubeczek)
kalorie 146 kcal
Sód 165 mg
Białko 9 g
Fosfor 152 mg
Potas 87 mg
1. W dużej misce połącz ryż, połowę sera, warzywo, ziele angielskie, mleko, jajka, kminek i pieprz.
2. Posmaruj kubeczki tłuszczem (Spryskaj nieprzywierającym sprayem do pieczenia).
3. Napełnij masę równomiernie do 12 kubeczków. Posyp wierzch każdej muffinki w kubeczku pozostałym serem
Pacjenci z nerkami potrzebują edukacji i informacji o źródłach żywieniowych fosforu, a zwłaszcza o tak zwanym ukrytym fosforze. Pacjenci z PChN często nie są świadomi sztucznie dodawanego fosforu w żywności i napojach.
Fosfor występuje we wszystkich produktach spożywczych.
Jego zawartość w produktach mlecznych waha się od 100 do 900 mg n/ 100 g produktu, w mięsie i rybach ok. 200 mg/100 g produktu, a w produktach zbożowych 100 – 300 mg/100 g produktu.
W produktach spożywczych pierwiastek ten występuje pod postacią fosforu nieorganicznego stosowanego jako dodatki do żywności oraz pod postacią fosforu organicznego obecnego w produktach pochodzenia zwierzęcego takich jak produkty mleczne, mięso, ryby, a także pochodzenia roślinnego: nasiona roślin suchych strączkowych, orzechy, nasiona, wyroby czekoladowe i grzyby.
Główne źródła fosforu organicznego w diecie to produkty roślinne i zwierzęce bogate w białko.
1. NKF-KDOQI – rekomenduje spożycie fosforu od 10 do 12 mg/g
białka (mniej niż 800-1000 mg/dobę)
2. najkorzystniejsze są produkty spożywcze pochodzenia roślinnego,
mniej korzystne pochodzenia zwierzęcego, najmniej korzystne
dodawane w procesie produkcji żywności związki fosforu.
3. Szacuje się, iż, aż 70% produktów spożywczych zawiera dodatki
fosforanowe w składzie (pojawiające się na etykietach jako E) – 2x
więcej aniżeli produkt bez dodatków.
4. Aby, ograniczyć spożycie fosforu w diecie można zastosować
gotowanie, w tzw. miękkiej wodzie pozwala to na redukcję fosforu w
mięsie bez wpływu na redukcję białka. Gotowanie powoduje demineralizację żywności, zmniejszając zawartość fosforu, sodu, potasu i wapnia zarówno w produktach pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Stopień strat mineralnych jest proporcjonalny do ilości wrzącej wody, wielkości kawałków, czasu gotowania.
Piramida fosforu
Jest to przydatne narzędzie wizualne służące do edukacji żywieniowej pacjentów z PChN, które zachęca do przestrzegania zaleceń dietetycznych i pomaga w podejmowaniu właściwych wyborów żywieniowych.
1. Podstawa piramidy (zielona krawędź) — zawiera żywność o niskiej zawartości fosforu: cukier, oliwę z oliwek i pozostałe tłuszcze roślinne, masło, żywność specjalną bezbiałkową lub o bardzo niskiej biodostępności fosforu, w tym warzywa i owoce, białko jaj.
Spożycie tych produktów nie jest ograniczone, ale piętro tej piramidy zawiera specjalne ostrzeżenia: tłuszcze powinny być ograniczone u pacjentów z nadwagą i otyłością w celu uniknięcia nadmiernej podaży kalorii; cukru należy unikać u pacjentów z cukrzycą i otyłością; pacjenci dializowani powinni zachować ostrożność, spożywając warzywa i owoce, aby uniknąć nadmiernego obciążenia potasem. W tej sprawie sugestie podane w zielonym polu (technika gotowania) mogą być przydatne, aby zmniejszyć w diecie ilość potasu z warzyw i owoców.
2. Drugi poziom obejmuje głównie pokarmy roślinne, bogatsze w fosfor, ale głównie jako fitynian, a zatem z mniejszą absorpcją jelitową: zboża (biały chleb, makaron, ryż, płatki kukurydziane) lub rośliny strączkowe (groch, bób, soja). Sugerowane spożycie to 2-3 porcje dziennie.
3. Trzeci poziom obejmuje żywność pochodzenia zwierzęcego: jagnięcinę, królika, szynkę lub ryby, takie jak pstrąg, tuńczyk, dorsz, morszczuk,
Szczególne ostrzeżenie dotyczy ryb hodowlanych, ponieważ są one zazwyczaj karmione mąką i preparatami bogatymi w biodostępny fosfor, aby przyspieszyć szybki wzrost, co powoduje gwałtowny wzrost zawartości fosforu w częściach jadalnych. Mleko i jogurt są również w tej sekcji: mają wysoką zawartość fosforu, ale jedna porcja dziennie nie wpływa znacząco na całkowitą ilość fosforu w diecie. Sugerowane spożycie wynosi nie więcej niż 1 porcja dziennie.
4. Czwarty poziom pokazuje pokarmy o wyższym stosunku fosforu do białka. Należą do nich różne produkty, takie jak indyk, podroby (wątroba, mózg) oraz krewetki, kalmary, łosoś i miękkie sery. Sugerowane spożycie to jedna porcja na tydzień.
5. Piąty poziom zawiera produkty o bardzo wysokiej zawartości fosforu, takie jak orzechy, żółtko i twarde sery. Sugerowane spożycie wynosi nie więcej niż 2-3 porcji miesięcznie.
6. Szczyt piramidy, szósty poziom, obejmuje produkty zawierające dodatki zawierające fosfor (napoje cola, mięso przetworzone, ser przetworzony), których należy unikać w jak największym stopniu.
Opis
Garnek po lewej stronie sugeruje gotowanie jako najlepszą metodę gotowania w celu zmniejszenia zawartości fosforu. Warto również zwrócić uwagę, że gotowanie na przykład mięsa obniża zawartość fosforu przy jednoczesnym zachowaniu zawartości pełnowartościowego białka. Jeżeli chcemy jeszcze bardziej zmniejszyć zawartość fosforu, należy mięso moczyć w zimnej wodzie godzinę przed gotowaniem.
Na zawartość fosforu w mięsie mają również wpływ czas gotowania, użyta woda oraz porcja mięsa. Gotowanie mięsa w jednym kawałku pozbawia go ok. 50% potasu, sodu i fosforu oraz około 25% wapnia. Warto o tym pamiętać, przygotowując posiłki z produktów, w których zawartość poszczególnych składników mineralnych jest wysoka i gdyby nie gotowanie – nie powinny one wchodzić w większych ilościach w skład diety dializowanych pacjentów.
Zawartość fosforu w próbce mięsa pokrojonego w plastry i gotowanego przez 30 minut jest prawie o połowę niższa od zawartości fosforu w większym, niepokrojonym kawałku mięsa gotowanym przez 10 minut
Najprostszym sposobem obniżenia potasu w diecie jest – poza właściwym doborem produktów spożywczych – tzw. podwójne gotowanie. Straty potasu wynoszą wówczas od 30-60%.
