Dieta Ketonowa a ADPKD: Co Mówią Najnowsze Wyniki?

Dieta Ketonowa a ADPKD: Co Mówią Najnowsze Wyniki?

„Droga do lepszego zdrowia: Badanie skuteczności diety ketonowej w ADPKD”(Autosomalna dominująca wielotorbielowatość nerek )

 

ADPKD, czyli autosomalna dominująca wielotorbielowatość nerek, to choroba genetyczna charakteryzująca się tworzeniem licznych torbieli w nerkach i innych narządach. Oprócz nerek torbiele mogą występować także w wątrobie, trzustce i śledzionie. Choroba może prowadzić do powstawania tętniaków naczyń. Dziedziczenie choroby jest niezależne od płci i odbywa się z pokolenia na pokolenie. Każdy chory ma 50% szans na przekazanie mutacji swojemu potomstwu.Nieleczona wielotorbielowatość nerek  może prowadzić do pogorszenia czynności nerek i ostatecznie do niewydolności nerek.

Jednym ze sposobów leczenia ADPKD jest zmiana stylu życia i odżywiania.

Ostatnio w centrum uwagi znalazły się terapeutyczne podejścia dietetyczne do ADPKD, a wśród osób dotkniętych ADPKD istnieje bardzo duże zainteresowanie  w jaki sposób dieta i odżywianie mogą korzystnie wpływać na ich chorobę.

Wśród ekspertów panuje opinia ;

Uważa się, że komórki cyst w ADPKD czerpią energię z glukozy i nie są w stanie metabolizować kwasów tłuszczowych i ketonów. Wydaje się, że diety wysokowęglowodanowe i styl życia prowadzące do hiperglikemii pogarszają postęp ADPKD. Ponadto czynniki stresogenne dla nerek, takie jak szczawiany, fosforany i kwas moczowy, które prowadzą do obciążenia mikrokryształami kanalików nerkowych, wydają się przyspieszać postęp choroby.

Glukoza ma znaczący wpływ na rozwój torbieli nerek (1). Badania sugerują, że wysoki poziom glukozy zwiększa aktywność kanału chlorkowego ANO1, co może prowadzić do powiększenia torbieli nerek(2). Co ciekawe, wielu pacjentów z ADPKD ma również cukrzycę typu 2, co dodatkowo podnosi poziom glukozy we krwi.

Dieta standardowa w kulturze zachodniej, bogata w węglowodany, może pogłębiać problemy zdrowotne związane z chorobami nerek. Ograniczenie spożycia węglowodanów poprzez dietę ketogeniczną może przynieść korzyści.

Dieta keto promuje zwiększone spożycie tłuszczów, co prowadzi do spalania zmagazynowanego tłuszczu i produkcji ciał ketonowych jako główne źródło energii, zamiast glukozy.

Ketoza to stan metaboliczny, kiedy organizm preferencyjnie wybiera ciała ketonowe we krwi wyprodukowane w wątrobie z tłuszczów jako paliwo, zamiast glukozy.

Dieta ketogenna, charakteryzująca się bardzo niskim spożyciem węglowodanów, nie zawsze jest najlepszą opcją dla osób z chorobą nerek. Popularna wersja oparta na spożyciu mięsa może być szczególnie problematyczna. Istnieje obawa, że dieta bogata w białko może prowadzić do uszkodzenia nerek, a duże spożycie czerwonego mięsa i tłuszczów zwierzęcych może zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.

Jednak istnieją również alternatywne opcje, takie jak dieta ketogenna oparta na roślinach, np. dieta Ren.Nu opracowana przez Weimbsa we współpracy z dietetykami nefrologicznymi. Jest to specjalnie zaprojektowana dieta dla osób z ADPKD, dostępna publicznie od dwóch lat. Przy wyborze diety ketogennej ważne jest indywidualne dopasowanie do potrzeb i stanu zdrowia każdej osoby, a także konsultacja z lekarzem lub dietetykiem.

 

Czy dieta ketonowa jest dobra dla ADPKD? Wyniki  badań

 

Dieta ketogenna okazała się skuteczna w kontrolowaniu wielotorbielowatości nerek  w pierwszym randomizowanym, kontrolowanym badaniu klinicznym dotyczącym ketogennej terapii metabolicznej w leczeniu ADPKD.

Badanie I

 S. Strubl, S. Oehm, J.A. Torres, F. Grundmann,  et al.
Ketogenic dietary interventions in autosomal dominant polycystic kidney disease-a retrospective case series study: first insights into feasibility, safety and effects
Clin. Kidney J., 15 (2022),

 

Badanie przeprowadzone przez Thomasa Weimbsa i jego zespół wykazało, że pacjenci, którzy stosowali dietę ketogenną przez średnio 6 miesięcy, zgłaszali poprawę samopoczucia, masy ciała oraz problemów zdrowotnych związanych z ADPKD.

W badaniu wzięło udział łącznie 131 pacjentów z ADPKD.  W sumie 86% uczestników zgłosiło, że interwencja dietetyczna  poprawiła ich ogólny stan zdrowia, 67% opisało poprawę w zakresie problemów zdrowotnych związanych z ADPKD, 90% zaobserwowało znaczną utratę wagi,

 

Badanie obejmowało trzy interwencje, które wywoływały stan ketozy:

  1. Dieta ketogeniczna, charakteryzująca się bardzo niskim spożyciem węglowodanów, wysokim spożyciem tłuszczów i umiarkowanym spożyciem białka.

2. Dieta ograniczona czasowo, polegająca na zastosowania tzw. okna żywieniowego.

3. Ograniczenie kalorii, polegające na spożywaniu mniejszej ilości kalorii niż zwykle.

Możliwe skutki uboczne diety ketonowej u osób z policystyczną chorobą nerek

Badania wykazały, że dieta ketogeniczna może wywołać pewne skutki uboczne u osób z policystyczną chorobą nerek, takie jak zmęczenie, głód, nieświeży oddech, ból głowy, nadmierne pragnienie oraz tzw. „ketogrypa”. Jednakże te objawy zazwyczaj ustępują w miarę czasu.

Innym potencjalnym skutkiem ubocznym jest wzrost poziomu cholesterolu, co zgłosiło 22 uczestników badania. Obserwowano wzrost całkowitego cholesterolu o 13 mg/dl oraz cholesterolu LDL o 8,5 mg/dl, ale nie zaobserwowano zmian w trójglicerydach ani cholesterolu HDL.

wnioski z badania

Wstępne dane wskazują, że keto dieta może być bezpieczna,  i potencjalnie korzystna dla pacjentów z ADPKD, podkreślając, że prospektywne badania kliniczne są uzasadnione w celu potwierdzenia tych wyników w kontrolowanych warunkach i wyjaśnienia wpływu KETO DIETY szczególnie na czynność nerek i progresję torbieli.

Badanie II

Cukoski,et all. Cell Reports Medicine 2023. Feasibility and impact of ketogenic dietary interventions in polycystic kidney disease: KETO-ADPKD-a randomized controlled trial.

Badanie kliniczne przeprowadzone na Uniwersytecie w Kolonii sugeruje, że dieta ketogeniczna może mieć korzystny wpływ na dziedziczną autosomalną dominującą wielotorbielowatość nerek (ADPKD). Przeprowadzone przez profesora dr Romana-Ulricha Müllera i jego zespół badanie, nazwane Keto-ADPKD, zostało opublikowane w renomowanym czasopiśmie „Cell Reports Medicine”.

Wyniki sugerują obiecujące efekty stosowania diety ketogenicznej jako potencjalnej metody leczenia tej choroby. Odkrycia te są ważne, ponieważ sugerują możliwość wprowadzenia interwencji dietetycznych jako sposobu na zwalczanie ADPKD

wyniki badań

Ostateczne wyniki badania,  potwierdziły pozytywny wpływ przejścia na dietę ketogenną na czynność nerek pacjentów z ADPKD. W badaniu uczestniczyło 66 pacjentów, którzy zostali podzieleni na trzy grupy: pierwsza grupa stosowała dietę ketogenną przez trzy miesiące, druga grupa raz w miesiącu przez trzy dni przestrzegała diety zerowej, ograniczając się do picia jedynie wody, a trzecia grupa kontrolna przestrzegała standardowych zaleceń dietetycznych.

Już po trzech miesiącach zaobserwowano pozytywne zmiany w ważnych parametrach, takich jak czynność nerek, i nie wystąpiły żadne nieoczekiwane skutki uboczne. Pozytywne zmiany w funkcjonowaniu nerek były istotne statystycznie i przekroczyły oczekiwania badaczy. W trakcie badania pacjenci określili dietę ketogenną jako „łatwą do realizacji”, co świadczy o silnej motywacji i zdolności do samodzielnego kontrolowania swojego stanu poprzez wybór diety. Często lekarze zakładają, że ich pacjenci i tak nie są w stanie przestrzegać diety, więc nawet nie próbują.

Podsumowanie

Profesor dr Roman-Ulrich Müller uważa, że wyniki badania są ważnym krokiem w poszukiwaniu potencjalnie nowego sposobu leczenia policystycznej choroby nerek. Jednakże, mimo obiecujących rezultatów, nie możemy jeszcze jednoznacznie zalecać diety ketogennej pacjentom z tą chorobą. Konieczne są dalsze badania na większą skalę, prowadzone w różnych ośrodkach, aby potwierdzić wyniki i zrozumieć, czy dieta keto może prowadzić do trwałej poprawy czynności nerek bez skutków ubocznych.

Niemniej jednak, badanie to jest bardzo istotne, ponieważ sugeruje, że dieta może być równie skuteczna jak leki. Profesor Müller uważa, że może to być punkt wyjścia do rozwoju wielu strategii leczenia opartych na diecie.

Należy zrozumieć, że nie istnieje jedna uniwersalna dieta dedykowana osobom z ADPKD.Wytyczne żywieniowe w przypadku ADPKD są na ogół zgodne z tymi samymi wytycznymi dla przewlekłej choroby nerek.

Warto pamiętać o zaleceniach żywieniowych, które mogą wspierać utrzymanie prawidłowej wagi, kontrolę ciśnienia krwi oraz zapobieganie problemom sercowo-naczyniowym. Dieta typu DASH jest świetnym przykładem – opiera się ona na bogactwie warzyw, pełnoziarnistych produktach zbożowych, owocach, orzechach, niskotłuszczowym nabiale oraz rybach. Istotne jest także ograniczenie spożycia czerwonego mięsa i cukru. Dodatkowo, zalecane jest ograniczenie kofeiny, regularne nawadnianie organizmu poprzez picie odpowiedniej ilości wody oraz regularna aktywność fizyczna w umiarkowanym zakresie. Te proste kroki mogą istotnie poprawić ogólne zdrowie i samopoczucie osób dotkniętych ADPKD.

Warto także zauważyć, że pacjenci z ADPKD jako jedyna grupa osób z przewlekłą chorobą nerek nie odnoszą korzyści z zastosowania diety ubogobiałkowej. Ograniczenie zawartości białka w diecie może być konieczne z innych powodów, które powinien ocenić lekarz nefrolog. W związku z tym, mimo pozytywnych badań nad dietą keto, najbezpieczniej jest stosować sprawdzone zalecenia żywieniowe w przypadku ADPKD.

 

Program Ren.Nu 

opracowana przez Weimbsa we współpracy z dietetykami nefrologicznymi specjalnie dla osób z ADPKD i jest dostępna publicznie od dwóch lat

Dieta keto oznacza bardzo niskie spożywanie węglowodanów. Istnieje bardzo wiele aplikacji, za pomocą których można taką dietę ułożyć. Jednak trzeba pamiętać, że najpopularniejsze diety ketogeniczne opierają się głównie na spożywaniu mięsa. Tymczasem nadmiar białka stanowi poważne obciążenie dla nerek i może być szkodliwy dla osób, które już mają choroby nerek. Na szczęście istnieją też diety ketogeniczne, których podstawę stanowią rośliny. Jedną z nich jest Ren.Nu . opracowana przez Weimbsa i dietetyków specjalnie pod kątem osób z ADPKD.Jeszcze w bieżącym roku Weimbs i jego zespół chcą rozpocząć kolejne testy kliniczne. Jeden będzie odbywał się w Tokio, drugi zaś w Toronto. W ich trakcie testowana będzie dieta Ren.Nu w połączeniu z żywnością przygotowaną specjalnie pod kątem pacjentów z wielotorbielowatością nerek. Badania, w których udział weźmie 280 pacjentów, mają potrwać przez rok.(3)

Program ten, nazwany Ren.Nu wykorzystuje dietę ketogenną skoncentrowaną na roślinach , która pozwala uniknąć czynników stresogennych dla nerek, szczawianów, nieorganicznych fosforanów i puryn/kwasu moczowego,Uzasadnieniem  jest to, że białko zwierzęce pogarsza zakwaszenie moczu, a w konsekwencji hipocytraturię, ze względu na wysoką zawartość cysteiny i metioniny. Natomiast wiadomo, że diety roślinne są bardziej zasadowe. Ponadto spożycie mięsa prowadzi do większego obciążenia kwasem moczowym. Diety roślinne zostały już uznane za chroniące układ odpornościowy w przewlekłej chorobie nerek.

Chociaż dieta jest oparta na roślinach, nie jest to dieta wegańska ani wegetariańska. Aby uniknąć niedoborów składników odżywczych, należy włączyć umiarkowane spożycie ryb, jaj i pełnotłustego nabiału, utrzymując znormalizowane spożycie białka na poziomie ≤0,8 g/kg. Zalecane jest podejście oparte na całej żywności, eliminujące żywność mocno przetworzoną. Warzywa skrobiowe są ograniczone ze względu na wysoką zawartość węglowodanów. Wstępnie określone owoce o niższej zawartości węglowodanów są dozwolone w ograniczonych ilościach w celu kontrolowania ogólnego spożycia cukru i fruktozy. Spożycie sodu kontrolowane jest w oparciu o indywidualne zapotrzebowanie.

  1. https://link.springer.com/article/10.1007/s00109-015-1337-4#citeas

2. https://www.kidney-international.org/article/S0085-2538(15)56314-X/fulltext

3. https://news.ucsb.edu/2023/021294/clinical-trial-shows-ketogenic-diet-effective-controlling-polycystic-kidney-disease

4. https://ren-nu.org/contact